Οστική Πυκνότητα

η διάγνωση είναι η επιστήμη μας

Οστική Πυκνότητα

H μέτρηση οστικής μάζας ή πυκνότητας (BMD) μπορεί να αποτελέσει ένα «στιγμιότυπο» της υγείας των οστών σας. Η εξέταση μπορεί να προσδιορίσει την οστεοπόρωση, να καθορίσει τον κίνδυνο για κατάγματα (σπασμένα οστά) και να δείξει αν υπάρχει ανταπόκριση του οργανισμού σας  στην θεραπεία της οστεοπόρωσης. Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη εξέταση BMD ονομάζεται κεντρική απορρόφηση ακτίνων Χ διπλής Φωτονιακής ενέργειας ή κεντρική δοκιμή DXA. Είναι ανώδυνη – σαν να κάνετε μια ακτινογραφία. Η εξέταση μπορεί να μετρήσει την οστική πυκνότητα στο ισχίο και την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης

Οι εξετάσεις περιφερικής πυκνότητας οστών μετρούν την πυκνότητα των οστών στον κάτω βραχίονα, τον καρπό, το δάχτυλο ή τη φτέρνα. Οι μετρήσεις αυτές έχουν κάποια μειονεκτήματα που αφορούν κυρίως την ακρίβεια των μετρήσεων, το κόστος, την επαναληψιμότητα και το ποσό της ακτινοβολίας (pQCT). Μπορούν να χρησιμοποιηθούν κυρίως ως ένδειξη για περαιτέρω έλεγχο. Γίνονται επί του παρόντος, για ερευνητικούς κυρίως σκοπούς και όταν δεν είναι διαθέσιμη η κεντρική δοκιμή DXA. Δεν πρέπει επ’ ουδενί να γίνεται χρήση αυτών των μεθόδων για την διάγνωση οστεοπόρωσης ή αξιολόγηση της λαμβανόμενης φαρμακευτικής αγωγής. Φυσικά, τα αποτελέσματα μιας τέτοιας μέτρησης δεν μπορούν να συγκριθούν με μια μέτρηση DXA.

Τι κάνει η δοκιμασία;

Μια μέτρηση οστικής μάζας BMD μετρά την οστική πυκνότητα σας και συγκρίνει αυτή με ένα καθιερωμένο πληθυσμό   για να σας δώσει μια βαθμολογία. Αν και δεν υπάρχει δοκιμή οστικής πυκνότητας 100% ακριβής, η εξέταση BMD είναι ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας για το αν ένα άτομο θα έχει κάταγμα στο μέλλον.

Το σκορ Τ

Συνηθέστερα, τα αποτελέσματα των εξετάσεων BMD σας συγκρίνονται με την οστική πυκνότητα ενός υγιούς νεαρού ενήλικα και σας δίνεται μια βαθμολογία T. Ένα σκορ 0 σημαίνει ότι η BMD σας είναι ίση με το πρότυπο για έναν υγιή νεαρό ενήλικα. Οι διαφορές μεταξύ της BMD σας και εκείνης του υγιούς νεανικού προτύπου μετριούνται σε μονάδες που ονομάζονται τυπικές αποκλίσεις (SD). Οι πιο τυπικές αποκλίσεις κάτω από το 0, οι οποίες υποδεικνύονται ως αρνητικοί αριθμοί, τόσο χαμηλότερη είναι η BMD σας και τόσο υψηλότερος ο κίνδυνος θραύσης.

Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, μια βαθμολογία T μεταξύ +1 και -1 θεωρείται κανονική ή υγιής. Μια βαθμολογία T μεταξύ -1 και -2,5 δείχνει ότι έχετε χαμηλή οστική μάζα, αν και δεν είναι αρκετά χαμηλή για να διαγνωστεί με οστεοπόρωση. Μια βαθμολογία T από -2,5 ή χαμηλότερη δείχνει ότι έχετε οστεοπόρωση. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αρνητικός αριθμός, τόσο πιο σοβαρή είναι η οστεοπόρωση.

Φυσιολογικές Τιμές

Φυσιολογικό

Οστεοπενία

Οστεοπόρωση

Τ-score > -1

T-score <-1,1 έως -2,5

T-score < -2,5

Χαμηλή οστική μάζα έναντι οστεοπόρωσης

Οι πληροφορίες που παρέχονται από τη δοκιμασία BMD μπορούν να βοηθήσουν το γιατρό σας να αποφασίσει ποιες επιλογές πρόληψης ή θεραπείας είναι κατάλληλες για εσάς.

Αν έχετε χαμηλή οστική μάζα που δεν είναι αρκετά χαμηλή ώστε να διαγνωστεί ως οστεοπόρωση, αυτή  ονομάζεται ως οστεοπενία. Η χαμηλή οστική μάζα μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες όπως:

  • Κληρονομικότητα.
  • Χαμηλό σωματικό βάρος.
  • Μια ιατρική πάθηση ή ένα φάρμακο για τη θεραπεία μιας τέτοιας πάθησης που επηρεάζει αρνητικά τα οστά.

Ως άτομο με χαμηλή οστική μάζα, μπορείτε να λάβετε μέτρα για να βοηθήσετε να επιβραδύνετε την οστική απώλεια και να αποτρέψετε την οστεοπόρωση στο μέλλον. Ο γιατρός σας θα σας ζητήσει να αναπτύξετε – ή να διατηρήσετε – υγιείς συνήθειες όπως η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ασβέστιο και βιταμίνη D και να κάνετε σωματική άσκηση όπως πεζοπορία, τζόκινγκ ή χορός. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει φάρμακα για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Οστεοπόρωση: Εάν διαγνωστεί οστεοπόρωση, αυτές οι υγιεινές συνήθειες θα βοηθήσουν, αλλά ο γιατρός σας πιθανότατα θα σας συνιστά επίσης να παίρνετε φάρμακα. Διάφορα αποτελεσματικά φάρμακα είναι διαθέσιμα για αργή – ή και αντίστροφη – οστική απώλεια. Εάν πάρετε φαρμακευτική αγωγή για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης, ο γιατρός σας μπορεί να σας συμβουλέψει σχετικά με την ανάγκη για μελλοντικές εξετάσεις BMD για να ελέγξετε την πρόοδό σας.

Ποιος θα πρέπει να δοκιμάσει την οστική πυκνότητα;

Η ελληνική εταιρεία μελέτης μεταβολισμού των οστών συνιστά η διενέργεια μέτρησης οστικής πυκνότητας σε:

  • γυναίκες άνω των 65 ετών,
  • άνδρες άνω των 70 ετών,
  • άτομα που έχουν υποστεί κάταγμα σε ηλικία άνω των 50 ετών,
  • γυναίκες σε εμμηνόπαυση με παράγοντες κινδύνου,
  • μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες κάτω των 65 ετών με παράγοντες κινδύνου,
  • άνδρες 50 έως 69 ετών με παράγοντες κινδύνου

Επιλέξτε την τοποθεσία που σας ενδιαφέρει και στη συνέχεια την εξέταση